Onlangs was het voor de 21 e keer de Week van de Toegankelijkheid in Nederland. Ik moet bekennen dat ik er dit jaar voor het eerst van hoorde. Maar nu ik weet waar het om gaat, vind ik het vreemd dat er niet meer aandacht voor is.
Stel je eens voor dat je slechthorend, slechtziend, doof of blind bent. Dat je chronisch ziek bent, psychisch kwetsbaar of een verstandelijke beperking hebt. Dat geldt voor een op de 5 Nederlanders. Als je er al niet zelf mee te maken hebt, ken je vast wel iemand in je omgeving. En als dat niet zo is: de kans is groot dat je, naarmate je ouder wordt, ermee te maken krijgt.
In dat licht is het opmerkelijk dat onze samenleving op veel plekken er nog helemaal niet op is ingericht dat mensen met een beperking ook optimaal kunnen meedoen. Vijf jaar geleden heeft Nederland het VN-verdrag Handicap geratificeerd en dat draait precies hierom. Het verdrag hanteert daarbij als uitgangspunt het ‘sociaal model’- dus niet het ‘medisch model’, waarbij iemand met een beperking vooral als patiënt wordt benaderd.
Het ‘sociaal model’ laat ons kritisch naar onze samenleving kijken: welke drempels (letterlijk en figuurlijk) werpt de samenleving op? Met andere woorden: hoe toegankelijk zijn we eigenlijk? Voor iemand die niet kan lopen, wordt dat eigenlijk pas een handicap als de deuropeningen te smal zijn of de drempels te hoog om met een rolstoel binnen te komen.
Bij deze ‘fysieke toegankelijkheid’ kunnen we ons allemaal meestal wel iets voorstellen. Maar hoe zit het bijvoorbeeld met de digitale toegankelijkheid van informatie voor iemand die slechtziend of blind is? Is een website bijvoorbeeld ‘leesbaar’ met spraak-software? En hoe sociaal toegankelijk zijn we als samenleving? Wat doen we aan het tegengaan van vooroordelen of betutteling waardoor mensen met een beperking niet optimaal kunnen meedoen?
Een toegankelijk ingerichte samenleving is voor iedereen fijner. Een lift in een gebouw is niet alleen belangrijk voor iemand in een rolstoel, maar ook fijn voor ouders met een kinderwagen of voor iemand met een gebroken been. Een afspraak kunnen maken via de website is belangrijk voor iemand die doof is en niet kan telefoneren, maar voorkomt ook lange wachttijden aan de telefoon voor iedereen.
We hoeven daarvoor niet alleen naar de overheid te kijken. We kunnen zelf ook al veel doen aan het verbeteren van toegankelijkheid. Blokkeer bijvoorbeeld niet de doorgang op de stoep met fietsen, scooters of kliko’s. Voor mensen die blind zijn of in een rolstoel zitten is het bijna onmogelijk om erlangs te komen. Ben je een websitebouwer? Check dan eens hoe het met de toegankelijkheid daarvan staat (zie: ismijnsitetoegankelijk.nl). Gebruik je hashtags op sociale media? Ook die kun je met een paar simpele aandachtspunten toegankelijk maken (zie: Hoera! Smiley met feesttoeter taart cadeau – OneWorld). En natuurlijk kunnen we allemaal iets doen aan het tegengaan van vooroordelen.
Kijk morgen eens met een ‘toegankelijkheids’-bril naar je omgeving en bedenk: hoe toegankelijk wil jij zijn?
De meningen geuit in de columns behoren toe aan de individuele auteurs en vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs de standpunten van IslamOmroep.
Lees ook deze columns van Marianne Vorthoren
Grenzen bewaken in een oververhitte maatschappij
Hoe kan het dat op een verhaal van mogelijke verkrachting lacherig wordt gereageerd op tv? Hoe kan het dat datzelfde programma dan even van de buis verdwijnt, maar korte tijd later weer terugkomt? Het zegt vooral iets over wat wij als consumenten willen zien.
Haatspraak of liefdesspraak – je oogst wat je zaait
‘Hate speech’ is een complex fenomeen.
Doe mee aan een duurzame Ramadan met groene iftars
Wat een luxe, of beter gezegd: zegening, dat we deze Ramadan weer vrijwel ongehinderd samen kunnen beleven – met familie, met vrienden, met buurtgenoten.
Woorden zijn ook daden
Over een aantal weken, op 16 maart, mogen we weer naar de stembus voor het kiezen van de gemeenteraad.
Feminisme tussen ideaal en praktijk
Ik krijg vaak de vraag hoe ik als ‘moderne, westerse, goedopgeleide vrouw’ voor een religie kan kiezen waarin de vrouw ‘de helft minder waard is dan de man’.
Dialoog tussen joden en moslims vergt lef
Vorige week was ik als gast aanwezig op een bijeenkomst van de Muslim Jewish Leadership Council.